نشانه های افراد دروغگو ، تقریبا همه ما در طول روز دروغ های مختلفی از این و آن می شنویم. از دروغ های کوچک و ساده گرفته تا دروغ های مخرب؛ همه و همه به گوش ما آشنا هستند. علاوه بر این ما در دوره ای زندگی می کنیم که خیلی از اخبار و اطلاعات به دروغ منعکس می شوند و جای حقیقت را می گیرند. گاهی نیز این جریان انعکاس اطلاعات دروغین از یک جرقه کوچک به یک آتش بزرگ تبدیل می شود.
درست به همین علت، تشخیص اینکه دیگران چه وقت هایی به ما دروغ می گویند و چه زمانی با ما صادق و روراست هستند بسیار مهم است. فرقی نمی کند کجا باشید؛ در خانه، محل کار و یا پیش دوستانتان، به هر حال باید بتوانید فرد دروغگو را بشناسید. ما امروز در این مطلب بهترین و تخصصی ترین ترفندها برای تشخیص دروغ را در اختیارتان می گذاریم. برای تشخیص فرد دروغگو لازم نیست یک کاراگاه حرفه ای باشید یا بتوانید ذهن دیگران را بخوانید، از همین ترفندها برای گرفتن مچ دیگران موقع دروغ گفتن استفاده کنید!
شاید پیش خودتان فکر کنید که یک حرف دروغ جزئیات خاصی ندارد؛ اما گاهی اوقات قضیه کاملا برعکس است. معمولا افراد دروغگو در پاسخ به سوالی که از آنها پرسیده می شود یک داستان طولانی با جزئیات و توضیحات زیاد تعریف می کنند.
لورا مک لئود درمانگر و کارشناس منابع انسانی در این خصوص به ما می گوید: “دروغگوها همه تلاششان را می کنند تا شما داستانی که تعریف کرده اند را باور کنید. آنها موقع صحبت کردن به جزئیاتی مثل زمان دقیق، دکوراسیون خاص مکان، محل حضور و نحوه لباس پوشیدن اشاره می کنند و حتی از افرادی حرف می زنند که اصلا هیچ ربطی به ماجرا ندارند. اگر احساس کردید فرد مقابلتان بیش از حد لازم اطلاعات در اختیار شما قرار می دهد و بدون اینکه شما بخواهید جزئیات را موشکافی می کند احتمالا این شخص در حال دروغ گفتن به شماست یا حداقل بخشی از ماجرا را دروغ می گوید”.
اگر شما یک فرد دروغگو را به چالش بکشید، اغلب اوقات آن شخص حالت دفاعی می گیرد و آزرده خاطر می شود. مثلا ممکن است با این جملات روبرو شوید:” باورم نمیشه، تو داری از من این سوالو میپرسی؟” این تکنیک بسیار موثر است، چون فرد دروغگو با سرزنش کردن شما تقصیر را گردن شما می اندازد و باعث می شود احساسات خودتان را زیر سوال ببرید و آن شخص را بی گناه تلقی کنید.
دلتان می خواهد فرد دروغگو را تشخیص بدهید؟ خیلی خب، ممکن است یک دروغگو موقع حرف زدن صورتش را بخاراند. وقتی کسی در حالت عصبی دروغ می گوید، جریان خون بیشتری به صورتش راه پیدا می کند و همین مساله باعث می شود احساس خارش خفیفی در صورتش ایجاد شود.
در این شرایط بینی و یا سایر قسمت های صورت ممکن است دچار خارش شوند و فرد مجبور به خاراندن صورتش شود. بنابراین دفعه بعد که شک کردید ممکن است شخص مقابلتان در حال دروغ گفتن به شما باشد به این مورد هم توجه کنید.
افراد دروغگو ممکن است گاهی اوقات موقع حرف زدن جلوی دهانشان را بگیرند، چون حرف های واقعی نمی زنند. این کار در واقع یک ابزار روانشناختی محسوب می شود. با این کار آنها احساس می کنند دروغ نمی گویند چون کسی دهانشان را نمی بیند.
طبق گفته کارشناسان، برخی افراد موقع گفتن حرف هایی که حقیقت ندارند دنبال پنهان کردن یا پوشاندن دهانشان هستند تا با حرف هایشان روبرو نشوند یا کلماتشان را نرم تر کنند.
با اینکه خیلی از دروغگوها موقع دروغ گفتن حرکات عصبی از خودشان نشان می دهند، اما گاهی اوقات بی حرکتی هم می تواند نشانه ای از دروغگویی باشد. طبق گفته پتی وود، متخصص زبان بدن، دروغگوهای با تجربه تلاش می کنند تا روی حرکات بدنشان موقع صحبت کردن کنترل داشته باشند؛ اما این روند در واقع نشان می دهد که آنها سعی در پنهان کردن چیزی دارند.
وود می گوید: ” اگر کسی موقع صحبت کردن با شما زیاد حرکت نمی کرد و خیلی سفت و سخت و بی حرکت بود می توانید شک کنید که او دروغگوست. ضمنا خودتان هم موقع صحبت کردن حرکات طبیعی بدنتان را حفظ کنید تا دروغگو به نظر نرسید”.
علاوه بر مواردی که گفتیم، معمولا یک فرد دروغگو سعی می کند خودش را از فردی که با او در حال صحبت است دور کند. این مساله به معنای این است که آنها مناطقی را که ممکن است در معرض خطر قرار بگیرند یا آسیب پذیر باشند مثل چشم و دهانشان را از مخاطب دور می کنند. علاوه بر چشم و دهان، آنها موقع حرف زدن، قسمت پایینی مچ دست، پایین تنه، گردن و بالای سرشان را هم تا حد امکان از فرد مقابل فاصله می دهند.
فرد دروغگو با پوشاندن لباس روی این قسمت ها یا چرخاندن بدنش و دور شدن از فردی که با او مشغول صبحت است و یا با قرار دادن اشیا یا وسایل بین خودش و آن فرد یا جمع کردن دستهایش و دست به سینه شدن سعی می کند حقیقت را پنهان کند.
یکی دیگر از نشانه های یک فرد دروغگو عدم برقراری تماس و ارتباط چشمی با شما به خاطر احساس شرم است. هیدی مک بین، مشاور و نویسنده حرفه ای در این خصوص به ما می گوید:” اگر مشغول صحبت با کسی هستید و متوجه شده اید او به هر جایی به جز چشم های شما نگاه می کند یا از نگاه مستقیم به شما خودداری می کند احتمالا با یک فرد دروغگو سر و کار دارید!”
دروغگوهایی که تجربه بیشتری در این کار دارند می دانند که افراد آماتور موقع دروغ گفتن از برقراری تماس چشمی با طرف مقابلشان خودداری می کنند. در نتیجه سعی می کنند خودشان عکس این عمل را انجام بدهند.
دروغ گفتن به دیگران موقعی که در چشم هایشان زل زده ایم کار سختیست؛ بنابراین برخی از دروغگوها عمداً بیشتر از حد معمول تماس چشمی برقرار می کنند تا به طرف مقابل بقبولانند که حرفشان حقیقت دارد. پس اگر موقع صحبت با کسی متوجه شدید بیش از حد در چشم های شما نگاه می کند، در واقع ممکن است او در حال تلاش برای مخفی کردن چیزی باشد.
حتی اگر نتوانید به طور دقیق تشخیص بدهید که طرف مقابلتان درباره کدام مورد دروغ می گوید، باز هم احساس درونی تان می تواند دروغگو بودن او به طور کلی را تشخیص بدهد.
خیلی از افراد بدون اینکه خودشان متوجه شوند زیرنویسی به حرف هایشان اضافه می کنند که از طریق احساسات ما ترجمه می شود. شهود درونی ما می تواند حس ترس در کلام دیگران را دریافت کند. پس گاهی اوقات احساس درونی خود شما می تواند بدون هیچ سرنخ خاصی فرد دروغگو را تشخیص بدهد.
درست مثل همان موردی که گفتیم دروغگوها حرفهایشان را با جزئیات بیان می کنند، اینجا هم باید اشاره کنیم که فرد دروغگو معمولا پر هیاهوست، حرف های بی ربطی می زند یا کلی طول می کشد تا سر اصل مطلب برود.
بروس هورویتس، استخدام کننده و مشاور شغلی که از مهارت های تشخیص دروغگوها در مصاحبه های شغلی خود استفاده می کند می گوید: “اگر فردی موقع جواب دادن به سوال بیش از حد صحبت کند، نشانه این است که یک جای کارش می لنگد”.
برایتان تعجب آور بود؟ خب باید بگوییم عدم وجود تناقض هم می تواند نشانه دروغگویی باشد. ثابت شده افرادی که مرتب یک جواب یکسان را تکرار می کنند افراد دروغگویی هستند. اگر محتوای حرف های طرف مقابلتان مرتبا تکراری و بدون تناقض است، ممکن است او در حال مخفی کردن حقیقت باشد.
بروس هورویتس به عنوان یک استخدام کننده و مشاور شغلی در این خصوص می گوید: “من در آغاز مصاحبه از کاندیداهای شغلی می پرسم چرا کار قبلی شان را ترک کرده اند؟ بعد از مدتی گفتگو دوباره همین سوال را تکرار و جواب هایشان را مقایسه می کنم. اگر فرد به صورت لفظ به لفظ دوباره همان حرفها را تکرار کرد متوجه می شوم که حقیقت را نمی گوید. یادتان باشد که پاسخ به یک سوال نمی تواند همیشه جواب کاملا یکسانی داشته باشد. از نظر من این مساله مثل امضا کردن است. هیچ وقت دو امضای شما کاملا شبیه هم نیستند”.
با اینکه بعضی از دروغگوها سعی می کنند مثل یک ربات هر بار همان حرف های قبلی شان را در خصوص یک مساله تکرار کنند؛ اما در خیلی از موارد پاسخ آنها ثانیه به ثانیه فرق می کند و هر بار یک جواب جدید و متناقضی می دهند.
جیمه کولاگا مشاور بهداشت روان و مربی زندگی در این باره می گوید: ” اغلب اوقات یک فرد دروغگو در مورد بسیاری از مسائل صادق نیست و نمی تواند داستانی که تعریف می کند را بدون تناقض جلو ببرد. در حقیقت یک دروغ منجر به گفتن دروغ دیگری برای پوشاندن دروغ قبلی می شود. اگر از یک دروغگو سوالی بپرسید ممکن است هر بار جواب های کاملا متناقض و جدیدی دریافت کنید”.
صرف نظر از اینکه شما چه سوالی از طرف مقابلتان می پرسید، داشتن اعتماد به نفس بیش از حد و پاسخ های بدون شک و تردید می تواند نشانه از دروغگویی باشد. احتمالا برای شما هم پیش آمده که برای خرید به جایی رفته باشید و فروشنده مدام و با اعتماد به نفس زیاد از اجناسش تعریف و تمجید می کند. اگر این اعتماد بنفس بیش از حد باعث ایجاد احساس ناخوشایندی در شما شد ممکن است رد یک دروغگو را زده باشید.
معمولا وقتی با کسی راحت باشیم و بخواهیم حرف های صادقانه ای بزنیم رفتار صمیمی و گرمی از خودمان نشان می دهیم. دروغگوها معمولا احساس راحتی چندانی ندارند، برای همین رفتار دوستانه ای بروز نمی دهند. البته دروغ گفتن به دوستان و افراد نزدیک راحت تر است چون معمولا در چنین شرایطی فرد کمتر سرد به نظر می رسد و کناره گیری کردنش زیاد مشخص نیست.
کالوم کبرن کارشناس مذاکرات جهانی و مربی مذاکرات در این خصوص می گوید: ” اگر به صادق نبودن کسی شک دارید، در مواقعی که حقیقت را می گوید به چشم هایش نگاه کنید. الگوی نگاه کردن فرد موقع دروغ گفتن تغییر می کند؛ پس اگر بدانید وقتی او حقیقت را می گوید چشم هایش چه واکنشی دارند می توانید دروغ گفتنش را تشخیص بدهید”.
به گفته كبرن، به طور كلی ما وقتی سعی می كنیم چیزی را به یاد بیاوریم به سمت چپ و وقتی می خواهیم چیز جدیدی خلق کنیم (یعنی دروغ بسازیم) به سمت راست نگاه می کنیم.
وقتی رفتار غیرکلامی شخص با گفته های او مطابقت نداشته باشد، به احتمال زیاد با یک دروغگو سر و کار دارید. مثلا کارمندی را تصور کنید که از او خواسته اید خدماتی را برایتان انجام بدهد. این فرد در حالی که لبخندی ساختگی به لب دارد به شما می گوید:” بله، ما این کار را برایتان می کنیم” یا سرش را تکان می دهد.
به طور کلی وقتی کلمات گفته شده با ارتباط غیر کلامی فرد همخوانی نداشته باشد، ما به ارتباط غیر کلامی توجه می کنیم تا حقیقت را بفهمیم. در واقع همه چیز از زبان بدن مشخص می شود.
دروغ گفتن از نظر ذهنی کار سختی محسوب می شود؛ به این معنی که دروغگوها برای پیدا کردن جواب به زمان نیاز دارند. یکی از بهترین راه ها برای ایجاد وقفه و زمان، تکرار کردن سوالات طرف مقابل است. وقتی کسی سوالی که شما از او پرسیده اید را تکرار می کند یعنی در حال دروغ گفتن به شماست. در واقع او با این کار چند ثانیه بیشتر زمان می خرد تا بتواند به شما جواب بدهد.
اگر کسی به طور قابل توجهی موقعیت های خاصی را که واقعاً معضل بزرگی هستند کم اهمیت جلوه بدهد در واقع یعنی در حال طفره رفتن از مساله است. مثلا ممکن است یک خانم بگوید: ” من سه ساعت برای دخترهایم وقت گذاشتم ولی همسر سابقم در عرض دو ثانیه آمد و رفت”. یا مثلا آقایی بگوید: ” من با دوستانم بودم، شاید یک دختر هم آنجا بود، نمی دانم”.
اگر همیشه سوالات ساده و خاصی می پرسید و متوجه می شوید طرف مقابلتان هیچ وقت به این سوالات جواب نمی دهد احتمالا با یک دروغگو طرف هستید. برخی دروغگویان در واقع به سوالی که از آنها پرسیده می شود جواب نمی دهند، بلکه فقط حرف های بی ربط می زنند. مثلا ممکن است خانمی از شوهرش بپرسد: “دیروز با خانم سابقت ملاقات کردی؟” و او جواب بدهد: “من تا ساعت 11 بیرون بودم و بعد هم به رختخواب رفتم”.
این رفتار ریشه در انگیزه ای مناسب دارد. وقتی کسی به سوالات شما پاسخ نمی دهد یعنی سعی می کند دروغ نگوید. به این ترتیب خودشان را توجیه می کنند که دروغی نگفته اند. این یکی از بهترین روش ها برای شانه خالی کردن از گفتن حقیقت است.
خانم اریکا مایلی به عنوان یک مشاور و درمانگر در این خصوص اظهار می کند: “وقتی کسی دروغی می گوید و از این دروغ بسیار شرمنده می شود، مسئولیت آن را به گردن شخص دیگری می اندازد”.
افراد صادق معمولا مسولیت چیزی که پیش آمده را به عهده می گیرند. اگر کسی دروغ نگوید، حداقل بخشی از ماجرای پیش آمده را به گردن می گیرد ولی دروغگوها سعی می کنند همه چیز را به شخص دیگری منتقل کنند. مثلا یک فرد صادق می گوید: “یادم نمی آید ولی من هم مقصرم”. در حالیکه یک دروغگو می گوید: “من بی تقصیرم و کاری نکردم”.
در بسیاری از موارد، کسانی که می خواهند دیگران را متقاعد کنند که آنها دروغ نمی گویند، طوری عمل می کنند که هر طور شده شما راضی شوید آنها راست می گویند و بلوف نمی زنند. مثلا اگر از کسی بپرسید دیشب کجا بودی؟ و او بگوید: “جای خاصی نرفتم. می تونی با دوستم تماس بگیری یا گوشیم رو چک کنی و ببینی که راست میگم”. احتمالا او آنقدر که ادعا می کند صادق و راستگو نیست.
دروغ گفتن اغلب اوقات احساس بدی در افراد ایجاد می کند؛ حتی اگر میلیون ها بار این کار انجام داده باشند. برای همین معمولا فرد دروغگو سعی می کند به هر قیمتی که شده مسیر گفتگو را تغییر بدهد. مثلا اگر از همسرتان بپرسید که آیا او از کارت شما برداشت کرده ممکن است بگوید: “البته که نه، راستی هنوز رژیم هستی؟” در چنین شرایطی بهتر است شک کنید که او دروغ می گوید.
گاهی اوقات افراد دروغگو سعی می کنند توپ را به زمین شما بیندازند. به این ترتیب تمرکز از روی آنها برداشته و متوجه شما می شود. انجام این کار باعث می شود آنها به فکر پاسخ بیفتند و حتی می توانند کل مکالمه را به سمتی هدایت کنند که هیچ ارتباطی با آنها نداشته باشد. در حقیقت دروغگویان ماهر و چیره دست می توانند وضعیتی ایجاد کنند که همه چیز تغییر کند و شما دیوانه بنظر برسید!
در کتاب جاسوسی دروغ به این نکته اشاره می شود که ممکن است فرد دروغگو قبل از جواب دادن به شما گلویش را صاف کند یا آب دهانش را قورت بدهد. اگر متوجه چنین رفتارهایی از طرف مقابلتان شدید باید بدانید که این یک مشکل بالقوه است، چون از نظر فیزیولوژیکی افزایش اضطراب ناشی از دروغ گفتن باعث ناراحتی یا خشکی دهان و گلو می شود.
در اینجا ۱۷ چیز در مورد زبان بدن افراد دروغگو و نشانه های آدم دروغگو وجود دارد که در زیر با آنها آشنا می شوید.
زمانی که با یک فرد دروغگو صحبت می کنید زبان بدن او حرف های زیادی برای گفتن دارد. او معمولا حالت هایی از بی قراری و عصبی بودن دارد، با انگشتانش بازی می کند، دستانش را فشار می دهد و… زمانی که فردی در حالت عادی برونگرانست اما به هنگام گفتن حرفی ناگهان خجالتی می شود و یا حالت هایی عصبی به او دست می دهد، به احتمال زیاد در حال دروغ گفتن است.
از نشانه های زبان بدن افراد دروغگو این است که ربان بدن آنها تمایل دارد نسبت به شما گارد بگیرد و یک مانع بین خود و شما ایجاد کند. مثلا اگر هر دو نفر پشت میز و روبروی همدیگر نشسته باشید، فرد دروغگوی مقابل شما لیوان، بشقاب و اشیا را حرکت می دهد و بین شما و خودش قرار می دهد.
بارزترین مشخصه از زبان بدن افراد دروغگو میزان تماس چشمی آنهاست. دروغگو ها از تماس چشمی پرهیز می کنند و سعی می کنند مستقیم به چشمان شما نگاه نکنند. آنها به چپ، راست، بالا، پایین و… نگاه می کنند و از هر راهی استفاده می کنند تا تماس چشمی مستقیم برقرار نکنند.
آنها ممکن است به دنبال یک شی غیرمتحرک باشند تا به آن زل بزنند. مثلا به زمین، یک شی روی میز و… نگاه کنند تا کسی از طرز نگاهشان متوجه دروغگویی اشان نشود. البته اگر دزدیدن نگاه از روی خجالتی و یا درونگرا بودن نباشد.
دروغگوها به هنگام حرف زدن چیزهای متناقضی می گویند. به داستان پردازی های افراد دروغگو خوب گوش بدهید، در این داستان ها همیشه تناقض وجود دارد.
میزان صدای افراد دروغگو متفاوت تر از حالت عادی هست. مثلا برخی از افرادی که در حالت عادی با صدای بلندتر صحبت می کنند، وقتی دروغ می گویند صدایی آرامتر صحبت می کنند. به طور کلی زمانی که یک فرد متفاوت تر از حالت عادی برخورد و رفتار می کند به احتمال زیاد دارد چیزی را از شما پنهان می کند و در حال دروغگویی است.
دروغگوها به هنگام دروغ گفتن زیاد به جزئیات نمی پردازند و کلی گویی می کنند. آن ها یک سری حقایق کلی می گویند و به جزئیات اهمیتی نمی دهند تا سوتی های زیادی ندهند.
دروغگوها در صحبت های خود تردید زیادی دارند. آنها به هنگام صحبت کردن با شک و تردید حرف می زنند و مدام در فکر هستند تا به دروغ های مناسب با موقعیت خود پیدا کنند. به همین خاطر سعی می کنند به بهانه ای در وسط حرف هایشان مکث کنند، نفس عمیق بکشیند، گلوی خود را صاف کنند، در جای خود وول بخورند و…
افراد هنگامی که دروغ می گویند معمولا از ضمایر استفاده نمی کنند. به طور مثال در میان جملات آنها نمی توانید ضمایر «من» یا «ما» را زیاد ببینید.
دروغگوها وقتی شروع به دروغ گفتن می کنند معمولا دچار احساس گناه و عذاب وجدان می شوند. بنابراین ممکن است به شکل عجیبی عصبانی شوند و برای پنهان کردن عذاب وجدان و دروغ های خود، به خشم روی بیاورند. در زبان بدن افراد دروغگو نشانه های خشم وجود دارد.
تشخیص دروغ از چهره کار زیاد سختی نیست. زبان بدن افراد دروغگو حالت های بی قراری دارد. مثلا آنها تمایل دارند بینی خود را بخارند، از جای خود حرکت کنند، وول بخورند، سرخود را بخارند و یا بخش های مختلف صورت خود را لمس کنند. هر چه فرد تمایل داشته باشد قسمت های بالاتر صورت خود را لمس کند احتمال اینکه فرد دروغ می گوید بیشتر است.
دروغگوها علایم بدنی خاصی دارند. آنها معمولا عرق می ریزند، فشارشان بالا می رود، صورتشان گر می گیرد و یا به سختی نفس می کشند. البته این علایم در افرادی که دچار استرس می شوند هم وجود دارد. اما اگر دلیلی برای استرس وجود ندارد و فرد کماکان این علایم را از خود بروز می دهد، احتمالا در حال دروغ گفتن است.
افرادی که اعتماد به نفس دارند معمولا صاف می نشینند اما افرادی که در حال دروغ گفتن هستند خمیده و ناصاف اند چرا که افراد به هنگام دروغگویی اعتماد به نفسشان کم می شود. آنها بخاطر دروغگویی احساس نا امنی می کنند بنابراین با گرفتن حالت خمیدگی می خواهند خود را از دیگران پنهان کنند. البته جالب است بدانید افرادی که احساس نا امنی می کننند و اعتماد به نفس کمی دارند بیشتر دروغ می گویند.
زمانی که زبان بدن فرد با سخنان او بکسان نباشد به احتمال زیاد فرد در حال دروغگویی است. مثلا اگر فردی بگوید نه ولی سرش را به حالت بله تکه دهد احتمالا کلمه نه یی که بر زبان آورده دروغ است.
دکتر آلن هندریکسن روانشناس بالینی در مرکز اضطراب و اختلالات دانشگاه بوستون می گوید نامتناجس بودن کلام و زبان بدن یکی از نشانه های دروغگویی است. در واقع زبان بدن است که حقیقت را می گوید نه کلام!
از نشانه های آدم دروغگو این است که هر چه سریعتر محل را ترک کنند و یا بحث را عوض کند. همانطور که در بالا هم به آن اشاره کردیم افراد دروغگو بی قرار و عصبی هستند. به همین دلیل می خواهند سریعتر محل را ترک کنند تا کسی متوجه حالات عجیب و غریب آنها نشود.
اگر دروغگو ها را سین جیم کنید و آنها را مورد بازجویی کنید دچار سردرگرمی می شوند. آنها با سوالات پشت سر هم نمی توانند جزئیات را به طور کامل به خاطر بسپارند و سعی می کنند قبل از اینکه مچشان گرفته شود خودشان حمله کنند. در زبان بدن افراد دروغگو اگر سین جیم شوند بی قرار و عصبانیت دیده می شود
فردی که دروغ می گوید به سختی می تواند حرف بزند. چراکه سیستم عصبی او تحت فشار و استرس است و ترشح بزاق در افراد استرسی و ترسیده کاهش پیدا می کند. بنابراین این افراد مرتب آب دهان خود را قورت می کنند و به سختی صحبت می کنند.
کسانی که دروغ می گویند چون می ترسند دروغ آنها برملا شود دچار ترس می شوند. البته منظور ما از ترس، بر خود لرزیدن نیست. بلکه دچار ریزترس می شوند که بر زبان بدن آنها تاثیر می گذارد. مثلا ممکن است پیشانی خود را چروک کنند و یا اینکه ابروهای خود را کمی بالا ببرند که علایمی از ریز ترس هستند.
دستگاه دروغ سنج در واقع دستگاهی است که با آن مشخص می شود آیا فردی دروغ می گوید یا خیر! به دستگاه دروغ سنج «پلی گراف» هم می گویند.
اساس استفاده ار این دستگاه این است که علایم فیزیکی و فیزیولوژیکی ناشی از دروغ را می سنجد. منظور از این علایم فیزیولوژیکی چیزهایی مانند عرق کردن، سرخ شدن پوست، تنفس سریع، تپش قلب و… است. اگر فردی ناگهان دچار این علایم شود دستگاه دروغ سنج آن را بر حساب دروغ می گذارد.
برخی عملکرد دستگاه دروغ سنج و عملکرد صحیح آن را مورد انتقاد قرار می دهند. آنها می گویند بدن ممکن است در مقابل عوامل مختلف مانند ترس، استرس و یا عذاب وجدان نیز دچار علایم فیزیولوژیکی مشابه با دروغگویی شوند. حتی ممکن است دروغگوهای حرفه ای به قدری خوب دروغ بگویند و خونسرد باشند که هیچ دستگاهی نتواند دروغ آنها را ثبت کند.
پس نمی توان با اطمینان فهمید که آیا دستگاه دروغ سنج در ۱۰۰ درصد موارد درست کار می کند یا خیر! به عملکرد درست دستگاه دروغ سنج انتقادهای زیادی شده و متاسفانه دستگاه دروغ سنج زندگی های بسیاری را خراب کرده است.
با اینحال دستگاه دروغ سنج یکی از مهم ترین اختراعات بشر است اما هیچ سازمان مهمی نتیجه کارها و تخقیقات خود را به دستگاه دروغ سنج نمی سپارد چراکه نتایج آن نمی تواند دقیقا درست باشد.