سفر یک روزه به سمنان زیبا

سفر به سمنان، مرکز و بزرگ‌ترین شهر استان سمنان و شهرستان سمنان است که در شمال دشت کویر و جنوب رشته کوه البرز و در مسیر تهران به مشهد قرار دارد. این شهر از شرق با شهرهای دامغان و شاهرود، از شمال با درجزین، مهدی‌شهر و شهمیرزاد و از غرب با سرخه همسایه است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیتی بالغ بر ۱۸۵,۱۲۹ نفر در سمنان ساکن هستند.

درباره وجه تسمیه سمنان نظرهای مختلفی وجود دارد، عده‌ای معتقدند که «سیم لام» نام قدیم آن بوده و به دست دو فرزند حضرت نوح (ع) به نام‌های «سیم‌النبی» و «لام‌النبی» شکل گرفته است؛ افرادی که مقبره‌شان در کوه‌های موسوم به پیغمبران قرار دارد. «سیم لام» در اثر گذر زمان به سمنان تغییر یافته است.

سراسر استان سمنان امروزی بخشی از امپراتوری ماد بوده و در متون تاریخی با نام کومش، کومِس یا قومِس ذکر شده است. ضمن اینکه سمنان دوره‌های تاریخی مختلفی را به خود دیده است که از آن جمله می‌توان به حمله مغول‌ها و تخریب‌هایی که به بار آوردند و همین طور رونق و آبادانی در عصر صفوی و قاجار اشاره کرد. وجود آثار تاریخی متعدد، خود گواهی بر قدمت این منطقه به شمار می‌رود.

آب و هوای سمنان

سمنان، تابستان‌هایی گرم و زمستان‌هایی سرد دارد و بارندگی‌های آن اغلب در فصول سرد سال اتفاق می‌افتد. با این اوصاف، بهترین زمان سفر به سمنان را می‌توان فصل بهار و پاییز دانست که هوای معتدلی بر منطقه حاکم می‌شود.

جاهای دیدنی سمنان

_{گرمابه پهنه، عکاس: Hessammir} 

از مساجد و تکایا تا بقعه‌های متبرکه، آرامگاه‌ و خانقاه‌، خانه‌های تاریخی، ساختمان‌های حکومتی، دژ و قلعه‌، آب‌انبار و گرمابه‌، بازارها و موزه‌ در این شهر وجود دارد و جاهای دیدنی سمنان به حدی زیاد و متنوع هستند که برای بازدید از آن‌ها به چند روز زمان نیاز دارید. با ما همراه شوید تا گوشه‌ای از این جاذبه‌های دیدنی را به شما معرفی کنیم.

جاذبه های تاریخی و فرهنگی سمنان

سمنان، تاریخی چند هزار ساله را با خود یدک می‌کشد و بی‌دلیل نیست که در گوشه‌وکنار آن، آثار باستانی زیادی از دوره‌های مختلف تاریخی به چشم می‌خورد.

یکی از جاذبه‌های معروفی که در طول سفرتان نباید از دست بدهید، بازار تاریخی سمنان با ۱۶۰۰ متر طول است که جزو آثار ملی ایران به حساب می‌آید و قدمت آن به دوره قاجار برمی‌گردد. سبک معماری ایرانی آن که شامل سقف‌های خشتی و آجری می‌شود، در تناسب با وضعیت آب و هوایی این منطقه کویری بوده است. اگر گذرتان به این بازار افتاد، می‌توانید از جاذبه‌های دیگری نظیر مسجد جامع سمنان، امام‌زاده یحیی بن موسی (ع)، تکیه ناسار، تکیه پهنه و گرمابه پهنه نیز دیدن کنید که در داخل بازار قرار دارند.

_{منبع عکس: ویکی سمنان}

مسجد جامع سمنان، اثر ملی دیگری با ارزش تاریخی و کهن محسوب می‌شود که آثاری از دوره‌های مختلف تاریخی نظیر سلجوقی و تیموری را در خود جای داده است. مناره آن با کتیبه‌ای به خط کوفی، از مناره‌های تاریخی ایران است؛ ضمن اینکه قدیمی‌ترین منار جنبان کشور هم به شمار می‌رود. گرمابه پهنه یا حمام حضرت نیز ارزش دیدن دارد؛ به‌ویژه که در سال ۱۳۵۳ به ثبت آثار ملی ایران رسید و اکنون به‌عنوان موزه مردم‌شناسی فعالیت می‌کند. این سازه تاریخی در سال ۸۵۶ در دوران تیموری بنا شد و از بخش‌های دیدنی آن، سردر کاشی‌کاری گرمابه با اشعاری به خط نستعلیق است.

پس از گشت‌وگذار در بازار و جاذبه‌های آن می‌توانید به خانه تاریخی تدین سر بزنید که با پای پیاده حدود ۶ دقیقه طول می‌کشد. این خانه که از سه بخش اندرونی، بیرونی و خدماتی تشکیل شده، نمونه کامل معماری سنتی ایرانی در خانه‌های قدیمی است. این اثر ملی که به یکی از تجار متمول سمنانی تعلق داشت، بادگیری دیدنی دارد که جذابیت آن را دوچندان کرده است.

دروازه ارگ (میدان ارگ) تنها بخش باقی‌مانده از ارگ سمنان است که در عصر قاجار ساخته شد و به نماد این شهر تبدیل شده است. ارتفاع این دروازه به هفت متر می‌رسد و سردر کاشی‌کاری با مضمون نبرد تاریخی رستم و دیو سپید، برجسته‌ترین بخش آن محسوب می‌شود.

آثار ملی سمنان تمامی ندارد؛ عمارت و باغ امیر یکی دیگر از آن‌ها است که باید در برنامه سفرتان بگنجانید. این ساختمان تاریخی به دوران قاجار تعلق دارد و اکنون به دو بخش موزه و سفره‌خانه سنتی تبدیل شده است. در موزه آن شاهد بخش‌های موسیقی، عکس و سینما، چاپ، رادیو، تلفن و مخابرات خواهید بود.

_{عکاس: Alirezarostami7، سعید همتیان، Hadi Boluk}

در سفر به سمنان می‌توانید از قلعه‌های سارو، از بزرگ‌ترین قلعه‌های دفاعی شرق کشور دیدن کنید؛ دو قلعه باشکوه که روی کوه ساخته شده‌اند. از همان پایین کوه مسحور عظمت این قلعه‌ها خواهید شد و به این فکر می‌کنید که در آن روزگار چطور مصالح و آب را به بالای کوه برده‌اند. قدمت سازه اولیه قلعه‌ها را به دوره‌های پیشدادیان و کیانیان نسبت می‌دهند؛ هرچند که در دوران‌های مختلف از آن استفاده شده است. این اثر مهم در سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منطقه نمونه گردشگری پیغمبران هم یک مکان زیارتی و سیاحتی به حساب می‌آید که در ۱۸ کیلومتری شمال شرقی سمنان قرار دارد. ضمن زیارت مقبره‌های سام و لام (ع) از فرزندان نوح نبی، می‌توانید از چشم‌انداز فوق‌العاده، آب‌وهوای مطبوع و پوشش گیاهی آن نهایت لذت را ببرید. قرارگیری این مقبره‌ها بر بلندای کوه باعث خنک‌شدن هوای آن شده و وجود امکانات اولیه برای اقامت زائران، فرصتی ایدئال برای گردشگری به وجود آورده است.

جاذبه های طبیعی سمنان

جاذبه‌های طبیعی زیادی در نزدیکی شهر سمنان قرار دارند که در صورت سفر به این منطقه، توصیه می‌کنیم بازدیدی هم از آن‌ها داشته باشید. منطقه نمونه گردشگری شهمیرزاد، یکی از این جاهای دیدنی استان سمنان است که به‌واسطه آب‌وهوای مطبوع، ویژگی‌های منحصربه‌فرد طبیعی و چشم‌اندازهای زیبا و جاذبه‌های متعدد، این عنوان را از آن خود کرده است. این شهر و منطقه ییلاقی در ۲۴ کیلومتری شمال سمنان قرار دارد.

_{منبع عکس: خبرگزاری ایرنا (عکاس: علی اکبر بندری)}

منطقه نمونه گردشگری آبگرم سمنان در ۲۱ کیلومتری شمال غرب سمنان نیز می‌تواند برای بسیاری از شما جذاب باشد؛ به‌خصوص که خیلی از گردشگران انتظار دیدن چشمه‌های آبگرم را در این منطقه ندارند. این چشمه‌ها به‌دلیل خاصیت درمانی‌شان در بهبود امراضی همچون بیماری‌های جلدی، تورم و التهاب مفاصل، برخی رماتیسم‌های مزمن و… ارزش و اهمیت زیادی دارند.

سوغات سمنان

کمتر پیش می‌آید که به جایی سفر کنیم و از خرید سوغات آن منطقه غافل شویم؛ به‌خصوص در شهرهایی که علاوه بر صنایع دستی ارزشمند، خوراکی‌های متنوع و خوشمزه‌ای نیز دارند و می‌توان تا مدت‌ها یاد و خاطره آن‌ها را در ذهن نگه داشت. در سفر به استان سمنان این اتفاق را تجربه خواهید کرد و ضمن خرید صنایع دستی معروفی نظیر سفال و سرامیک، نمد، قالی و گلیم، چادرشب ابریشمی و پشمی، چاقوی سمنان، پارچه قلمکار دامغان، پارچه‌های سوزن‌دوزی مهدیشهر و… با انواع و اقسام خوراکی‌های اشتهابرانگیز نیز روبه‌رو خواهید شد.

نان بقسمات از معروف‌ترین سوغاتی‌های سمنان، حلوای سیاه، نان چای، نان شیرمال، آلو و گردوی شهمیرزاد و همین طور لواشک‌ها و نان‌های محلی، فرآورده‌های لبنی (ماست، کشک، کره محلی، چیکو، پنیر، آروشه) مهدیشهر، پسته دامغان از مرغوب‌ترین پسته‌های ایران و دنیا، خربزه‌های شیرین و انارهای سرخ گرمسار و سرخه و… تنها گوشه‌ای از خوراکی‌های دلچسب این خطه از ایران هستند. از مهم‌ترین سوغاتی‌های فصلی شهر کویری سمنان نیز می‌توان به انار، انجیر و بادمجان اشاره کرد. برای تهیه انواع سوغات می‌توانید به بازارها و مراکز خرید سمنان مراجعه کنید.

غذاهای محلی سمنان

اقلیم کویری و گرم و خشک سمنان تاثیر زیادی روی غذاهای این منطقه داشته و منجر به استفاده از روغن‌های حیوانی، ادویه‌های تند و گرم، نان‌ها و لبنیات محلی شده است.

یکی از غذاهای لذیذ و سریع سمنان، کله جوش سمنانی نام دارد که تفاوت اصلی آن با سایر کله جوش‌ها، در داشتن بادمجان است. این غذای ساده را با نان خشک سمنانی، سبزی خوردن و پیاز خام سرو می‌کنند. از دیگر غذاهای لذیذی که در منوی برخی رستوران‌ها وجود دارد، سبزی پلو سمنانی است که مواد اولیه آن شامل برنج، گوشت، لوبیا چشم‌بلبلی (یا عدس) و انواع سبزی‌ها نظیر تره، جعفری، برگ چغندر، برگ کلم و شوید می‌شود. شهروندان سمنانی در مناسبت‌های مختلفی نظیر شب عید نوروز یا روز اول عید، چهار‌شنبه سوری و سایر ایام سال، این غذای لذیذ را تهیه می‌کنند.

خورشت هویج و پسته، چرتمه پلو (غذایی با جگر سیاه)، ته چین کشمش و لپه سمنان، چلو گوشت سمنانی و… سایر غذاها و خوراکی‌های خوشمزه این منطقه را تشکیل می‌دهند.

اقامت در سمنان

_{عکاس: بهزاد نظری}

یکی از خوبی‌های شهر سمنان، وجود گزینه‌های مختلف اقامتی در داخل شهر و مناطق اطراف آن است که از هتل‌های شیک تا اقامتگاه‌های بوم‌گردی را شامل می‌شود. از میان اقامتگاه‌ها و هتل های سمنان می‌توانید هتل جهانگردی سمنان، «هتل گوت‌که‌مال» (Gootkemall Hotel)، هتل قدس، هتل سنگسر مهدی‌شهر (حدود ۲۰ کیلومتری سمنان)، اقامتگاه بوم‌گردی سرای ایل سنگسر در مهدی‌شهر (۱۸ کیلومتری سمنان) و اقامتگاه بوم‌گردی بابا یعقوب در روستای خیر آباد (هفت کیلومتری سمنان) را بر اساس بودجه و سلیقه خود انتخاب کنید.

رستوران های سمنان

_{عکاس: مسعود مبین علی}

با وجود تنوع غذاهای محلی این خطه از ایران، اکثر رستوران ‌های سمنان با غذاهای ایرانی مرسوم نظیر کباب و همین طور فست فود از مشتریان خود پذیرایی می‌کنند. برای صرف یک وعده غذای لذیذ، رستوران سنتی دارچین می‌تواند یکی از بهترین انتخاب‌های شما باشد؛ به‌خصوص که با انواع غذاهای فرنگی، ایرانی و سنتی در وعده‌های صبحانه، ناهار، عصرانه و شام پذیرایی گرمی از شما خواهد کرد. رستوران مجلس افروز از قدیمی‌ترین غذاخوری‌های شهر، رستوران چشمه، رستوران سنتی باغ شهر، رستوران عمارت بادگیر، خانه برگر، فست فود کلوا، پیتزا و ساندویچ ستاره شهر و… هم از دیگر گزینه‌های پیش روی شما هستند.

آداب و رسوم مردم سمنان

_{منبع عکس: خبرگزاری صدا و سیما (عکاس: آرزو کاشی)}

آداب و رسوم مردم سمنان ریشه در تاریخ، فرهنگ، جغرافیا و سبک زندگی مردم این دیار دارند. یکی از رسم‌های جالب مردم این منطقه که قدمتی ۲۰۰ ساله دارد و در فهرست آثار فرهنگی ناملموس به ثبت رسیده، مراسم سنگ زنی است که در برخی نقاط استان در ایام محرم برگزار می‌شود. در این مراسم، عزاداران دو چوب دایره‌ای کوچک به‌اندازه کف دست را به هم می‌زنند. علت اين عزاداری به ماجرای پس از عاشورا مربوط می‌شود؛ زمانی که پيكر شهدا برای سه روز روی زمين می‌ماند و قوم بنی اسد با دیدن این صحنه، با سنگ و خاک بر سر و سينه خود می‌زنند. سنگ‌زنی نمادی از عزاداری آن روز برای اباعبدلله (ع) و یارانشان است.

آیین گل غلتان، از رسم‌های دیرینه استان سمنان است که در شهرهای مختلف، به‌خصوص شهر امیریه دامغان، برگزار می‌شود. این سنت ۱۰۰ ساله، اولین اثر معنوی استان سمنان به حساب می‌آید؛ ضمن اینکه پس از نوروز، دومین اثر معنوی ایران است. طبق باور مردم بومی، غلتاندن نوزاد کوچک‌تر از یک سال در میان گلبرگ‌های گل محمدی باعث مصونیت او در برابر بیماری‌هایی همچون آلرژی و حساسیت‌های فصلی می‌شود.

جالب است بدانید سمنوپزان سمنان نیز در فهرست میراث معنوی ایران ثبت شده است؛ مراسمی که در روزهای پایانی سال اتفاق می‌افتد و هدف از آن، برآورده شدن حاجات، گشایش بخت دختران، شفای بیماران، استقبال از سال نو و… است. سمنانی‌ها در ایام ماه محرم و صفر نیز اقدام به پخت سمنو می‌کنند.

راهنمای سفر به سمنان

_{عکاس: فروغ متولی}

شهر دیدنی و زیبای سمنان یکی از مقاصد گردشگری کمترشناخته‌شده ایران است که جاهای تاریخی زیادی دارد و امکان سفر به آن با اتوبوس، قطار و خودروی شخصی وجود دارد. فرودگاه سمنان در ۱۰ کیلومتری جاده سمنان-مشهد قرار دارد؛ اما در حال حاضر پروازی انجام نمی‌دهد. در ادامه توضیح مختصری درباره سفر زمینی به سمنان خواهیم داد.

سفر زمینی به سمنان

یکی از ارزان‌ترین روش‌های سفر، سفر با قطار به سمنان است و با توجه به وجود ایستگاه راه‌آهن در این شهر،‌ به‌راحتی می‌توانید سفر خود را برنامه‌ریزی کنید. در ادامه نیز با تاکسی یا اتوبوس خود را به مرکز شهر برسانید.

اگر به‌دنبال گزینه اقتصادی و ارزان دیگری هستید، سفر با اتوبوس به سمنان نیز می‌تواند شما را به خواسته‌تان برساند. عده زیادی از شما هم هیچ روشی را بهتر از سفر با خودروی شخصی نمی‌دانید. پس در صورتی که ساکن تهران هستید،‌ علاوه بر جاده فیروزکوه که از راه‌های مواصلاتی قدیمی در ایران است، می‌توانید از طریق بزرگراه امام رضا (ع) و عبور از شریف آباد، ایوانکی و گرمسار، به سمنان برسید. فاصله تهران تا سمنان از مسیر بزرگ‌راه امام رضا (ع) ۲۲۲ کیلومتر و از مسیر فیروزکوه ۲۲۶ کیلومتر است.

برای اینکه از غرب کشور و شهری مثل سنندج به‌سمت سمنان حرکت کنید، مسیر همدان، ساوه، اسلامشهر، ورامین و گرمسار را پیش رو دارید. طی این مسیر ۷۰۰ کیلومتری حدود هشت ساعت طول می‌کشد.

فاصله سمنان تا شهرهای جنوبی نظیر بندرعباس حدود ۱۲۰۰ کیلومتر است؛ هرچند این مسافت طولانی مانع از سفر شهروندان جنوبی به این منطقه کویری نشده است و با عبور از جاده سیرجان-بندرعباس، شهر بابک، یزد، بزرگ‌راه یزد-میبد، جاده میبد-احمدآباد، جاده جندق، خود را به سمنان می‌رسانند. چنانچه در شرق کشور زندگی می‌کنید و به فکر یک سفر جذاب به سمنان هستید، مسیر ۹۰۰ کیلومتری فردوس، بردسکن، سبزوار، شاهرود و دامغان را در پیش دارید.

 سمنان دقیقا در مسیر شاهراه تهران به مشهد و شمال شرق ایران قرار دارد و دارای موقعیت مطلوب و دسترسی خوب به پایتخت و شهرهای بزرگ ایران است.

– استان سمنان با پارک ملی کویر و خارتوران و کویرهای مهم و خوفناکی مانند ریگ جن در کویر مرکزی ایران یکی از سایتهای اصلی کویر در ایران است.

– سمنان تنها استان ایران است که کویر لم یزرع و جنگلهای سبز خزری را در خود در فاصله ای ناچیز جای داده است.

– بازار سمنان یکی از بازارهای قاجاری ایران محسوب می شود و جذابیت ویژه ای دارد.

– طی سالهای اخیر تعدادی از آثار تاریخی سمنان که عموما قدمت قاجاری دارند مرمت شده و مهیای بازدید گردشگران شده اند.

– مردم سمنان دارای زبان ،لهجه و فرهنگ خاصی هستند و فضای شهر جذابیت خاص خود را دارد.