لازم به ذکر است که معیارهای انتخاب مدرسه خوب در میان والدین متفاوت است و این احتمال وجود دارد که مواردی از نظر برخی والدین امتیاز مثبتی باشد و برای گروهی دیگر امتیازی منفی تلقی میشود. بهعنوان مثال برای برخی از والدین فضای آموزشی مدرسه مهم است، گروهی از والدین برایشان مساله مسافت اولویت دارد و برای گروه دیگری فضای فرهنگی مدرسه و کادر اجرایی مدرسه مهم است. همچنین این معیارها با توجه به مقاطع تحصیلی مختلف و نیازهای دانش آموزان، شرایط اقتصادی و فرهنگی خانواده ها نیز متفاوت است.
از جمله معیارهای مهم انتخاب مدرسه می توان موارد زیر را نام برد:
قطعا موفقیت تحصیلی فرزند شما (خصوصا در مقاطع بالاتر) در مدرسهای که یک مدیر توانمند، منظم و فعال دارد بیشتر خواهد بود. بههمین دلیل توجه به نوع رفتار، سابقه، مهارت و تجربه کادر مدیریت مدرسه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در مقاطع بالاتر، بهتدریج کادر اداری و مدیریتی مدرسه اهمیت بیشتری پیدا میکند، چراکه یک مدیریت قوی میتواند کادر آموزش معمولی را هم با برنامهریزی و هماهنگی به خوبی پیش ببرد و موفقیت تحصیلی فرزندتان را به همراه داشته باشد.
معلم نقش مهمی در روند تحصیلی دانشآموزان دارد. بههمین دلیل وجود یک معلم خوب در مدرسه، ضامن موفقیت فرزندتان خواهد بود. یک معلم توانمند که با مهارت های کلاسداری آشناست، علاوه بر مهارت تدریس باید ویژگیهای عاطفی و مشکلات دانش آموزان را بشناسد و متناسب با شرایط آنها رفتار کند.
این نکته در مقاطع ابتدایی خصوصا در کلاس اول دبستان از اهمیت بالاتری برخوردار است. برای فهم اینکه معلمان مدرسه خوب هستند یا نه، به سابقه تدریس آنها و به موفقیت آموزشی مدرسه در آزمونهای علمی توجه کنید.
یکی دیگر از مسائلی که در انتخاب مدرسه باید به آن دقت کنید، فعالیت های فرهنگی مدرسه است. بچهها در دوران مدرسه تاثیر زیادی از محیط و اطرافیان میپذیرند، لذا حتما برای کودک خود مدرسهای انتخاب کنید که علاوه بردرس بچهها حواسشان به رفتار و اعتقادات دانشآموز باشد. متاسفانه برای بسیاری از خانوادهها فقط مسائل آموزشی اولویت دارد و به سایر جنبهها توجهی ندارند.
حتما دقت داشته باشید، مدرسه خوب مدرسهای است که کودک شما را برای حضور در جامعه مهیا کند و مهارتهای ضروری زندگی را به فرزند شما بیاموزد. مدرسهای که تمام توجه خود را معطوف به مسائل آموزشی کند، نمیتواند انسان مفیدی برای جامعه تربیت کند.
تمیز بودن و ایمن بودن مدرسه نکات مهمی است که والدین به آن توجه ویژهای دارند. اگر فرزندتان در مقاطع ابتدایی تحصیل میکند باید مدرسه فضای مناسبی برای تحرک و فعالیتهای ورزشی داشته باشد. طراحی کلاس و نحوه چیدمان میز و صندلی در کلاس نیز از اهمیت خاصی برخوردار است و میتواند در روند آموزشی دانشآموزان موثر باشد. همچنین ابزارهای کمک آموزشی نیز باید درحد استاندارد باشد، بهخصوص برای مقطع ابتدایی که همه چیز را بهصورت تصویری و لمسی و تجسمی، میتوان منتقل کرد و هوش و سواد کودک را ارتقا داد.
یک مدرسه خوب همواره در تلاش است تا با والدین دانش آموز در ارتباط باشد و آنها را از وضعیت تحصیلی و رفتاری فرزندشان باخبر سازد. البته باید به این نکته نیز توجه کرد که انتقال تمام نکات به اولیا باعث میشود احساس استقلال دانشآموز از بین برود و ممکن است شخصیت دانشآموز آسیب ببیند.
برگزاری کلاسهای فوق برنامه در حد متعادل مانند کلاس های آمادگی کنکور، کلاسهای فوق برنامه برای پیشرفت برنامههای درسی و حتی کلاسهای رباتیک، موشک آبی، پل ماکارونی و … نقش مهمی در موفقیت تحصیلی فرزندتان دارد. البته مدارسی که کلاسهای فوق برنامه سنگین و خیلی فشرده دارند، لزوما یک مدرسه خوب نیستند، چراکه اینگونه مدارس معمولا فرزندتان را خسته و از درس دلزده میکنند.
حتما میدانید که یک مدرسه خوب، لزوما نزدیک محل سکونت شما نیست. اما، به این نکته هم توجه داشته باشید که فاصله زیاد مدرسه تا محل سکونت و صرف روزانه ۱ یا ۲ ساعت زمان برای رفت و آمد، فرزندتان را خسته خواهد کرد، خصوصا اگر فرزندتان در مقطع ابتدایی مشغول به تحصیل است. از طرف دیگر، فاصله مدرسه تا خانه، برای دانش آموزانی که خودشان مسیر را طی می کنند، اهمیت بسیار زیادی دارد.
یکی از معیارهای انتخاب مدرسه خوب پرسوجو از والدین محصلانی است که در همان مدرسه درس خوانده یا میخوانند. با این کار میتوانید اطلاعات خوبی درخصوص کادر مدیریت، رفتار معلمها و وضع علمی مدرسه بهدست آورید. البته توجه داشته باشید که نظرات یک فرد اصلا ملاک خوبی نیست و باید نظرات چندین نفر را بپرسید تا در آخر بتوانید براساس آنها تصمیم گیری کنید.
هزینه ثبت نام قطعا یکی از معیارهای مهم در انتخاب مدرسه است. برخی از والدین بر این باورند که ملاک یک مدرسه خوب پرداخت شهریه بسیار بالا و هزینههای اضافی است، درصورتیکه اینگونه نیست.
به عقیده برخی روانشناسان ثبت نام در برخی مدارس غیردولتی و پرهزینه خصوصا برای خانوادههایی که توان مالی بالایی ندارند، کودک را از محیط طبیعی جامعه دور میکند و سطح خواستههای وی را به طرز چشمگیری افزایش میدهد. بههمین دلیل والدین باید دقت کنند که اغلب خانوادههایی که در یک مدرسه ثبتنام میکنند در یک طبقه اجتماعی تعلق داشته باشند.
شاید در ظاهر فعالیتهای ورزشی مدرسه برای خانوادهها اهمیت چندانی نداشتهباشد، اما این مسئله برای بچهها به خصوص پسرها بسیار مهم است و یکی از شیوههای اصلی علاقهمند کردن کودکان به مدرسه است. دانشآموزان در این سن انرژی زیادی دارند و عاشق رقابت و مسابقه هستند، لذا برگزاری مسابقات مختلف در مدرسه و توجه به فعالیتهای ورزشی میتواند از معیارهای مهم در انتخاب مدرسه باشد.
مدارس متعددی با ساختارها و سیستمهای آموزشی نسبتا متفاوتی در ایران وجود دارند اما به طور کلی مدارس دولتی و غیرانتفاعی در نظر عموم شناخته شده تر هستند. مدارس مختلف با توجه به اهداف آموزشی و خط مشی که دارند دارای ساختار و شاکلهی متفاوتی می باشند، فلذا در زمینهِی ارائهی خدمات و تجهیزات آموزشی، سرگرمی، غربالگری و ثبت نام دانش آموزان و دریافت شهریه به شیوههای گوناگون عمل می کنند.
خانوادهها با توجه به مهم ترین معیارهای انتخاب مدرسه و نیازهای آموزشی و توانمندی فرزندشان و با در نظر گرفتن الویتها و سایرعوامل فیزیکی و روانشناختی، پس از تحقیقات میدانی و بررسی کارنامه عملکرد مدرسه طی سال های گذشته می توانند به نتیجهی مطلوب در انتخاب مدرسه دست یابند.
از جمله انواع مدارس در ایران می توان موارد زیر را نام برد:
هر یک از مدارس فوق ضمن آنکه تحت نظر سازمان آموزش و پرروش کشور فعالیت میکنند و مستلزم اجرای قوانین تعیین شده از سمت وزارت آموزش و پرورش می باشند اما دارای اهداف آموزشی متفاوتی هستند بدین صورت که در برخی از حوزههای آموزشی تمرکز بیشتری دارند، فعالانه تر عمل می کنند و دارای برنامههای آموزشی متعددی هستند.
با این حال شناخت برنامههای راهبردی و نحوهی عملکرد و متدهای آموزشی به کارگرفته شده توسط آنها قبل از تصمیم گیری در مورد آنها بسیار ضروری می باشد.
برخی از والدین پیش از ورود فرزندشان به مدرسه نسبت به انتخاب مهد کودک یا مدرسه برای گذراندن دورهی پیش دبستانی دل نگرانی و دغدغه دارند. گذاراندن دورهی آمادگی پیش از دبستان برای کودکان اجباری نیست اما با توجه به محتوا و مفاهیم آموزشی که در این دوره کسب می کنند، ضمن آشنایی با فضای آموزشی مهارتها و آمادگی لازم را برای ورود به دبستان به دست می آورند. لذا انتخاب مدرسه یا مهد کودک برای گذاراندن این دوره بسیار حائز اهمیت می باشد.
در این دوره کودکان با مفاهیم ابتدایی علوم، ریاضی، شناخت حروف الفبا و …. آشنا می شوند، نقاشی، شعر، ساخت کاردستی و پرورش مهارتهای زندگی برخی از فعالیتهای آموزشی در این دوره هستند. علاوه بر این دورهی پیش دبستانی یک تمرین فوق العاده و البته ضروری برای کودکانی است که به شدت به پدر و مادر خود وابسته هستند و ترس از جدایی دارند، با سپری کردن این دوره از نظر روانی و عاطفی این آمادگی را پیدا می کنند که برای چند ساعت از والدین خود دور باشند و با آرامش خاطر در کلاس درس حضور پیدا کنند.
تفاوت در ارائهی خدمات آموزشی و سرگرمی، ساعات آموزشی و امکانات رفاهی از جمله عواملی هستند که باعث تفاوت پیش دبستانی در مدرسه و مهد کودک می شوند. ضمن آنکه معیارها و عوامل مختلفی در انتخاب مهد کودک یا مدرسه به عنوان پیش دبستانی دخیل هستند که از جمله می توان به دولتی با غیرانتفاعی بودن مدرسه، خصوصی یا دولتی بودن مهد کودک و میزان شهریه هر یک از آنها اشاره کرد.
در نظر گرفتن تمامی معیارهای انتخاب مدرسه و تطابق دادن آنها با شرایط فعلی دانش آموزان همراه با بررسی دقیق و همه جانبهی مزایا و معایب هر یک از مدارس و یا مقایسه ی مدرسه غیرانتفاعی و دولتی توسط اولیا باعث می شود که در نهایت به یک نتیجه ی مطلوب دست یابند.